A ja jestem Polak mały, moim krajem jest świat cały
A ja jestem Polak mały, moim krajem jest świat cały
Eliza Piotrowska
Czarna Owieczka 2013
W różnych około książkowych dyskusjach pojawiają się ostatnio opinie, że współczesnym dzieciom trudno jest wyjaśnić znaczenie słowa patriotyzm, że jakoby tradycyjne znaczenie traci na wartości w obliczu rzeczywistości, która nie wymaga "krwi i blizny", że powinniśmy szukać nowych odniesień, nowych wartości, lepszych wzorów. Odkąd te głosy dotarły do mojej świadomości borykam się z nimi i nie mogę zrozumieć czemu to, co w naszym domu z powodzeniem od jedenastu lat przekazujemy naszym dzieciom, dla innych miałoby być trudne do przyjęcia. Dlaczego słowa naród, tożsamość, tradycja, pamięć, poczucie przynależności nie opisują już dobrze tego, co moje dzieci nadal całkiem nieźle rozumieją pod słowem patriotyzm?
Na majowych targach książki w Warszawie Najstarsza zbojkotowała premierowe wydanie "Kto ty jesteś?" Joanny Olech. Skreśliła książkę prawdopodobnie za stwierdzenie: "patriotyzm nie ma kolorów" (bo dla niej ma: biały i czerwony). Panie z wydawnictwa Wytwórnia omiotła niechętnym spojrzeniem, gdy padło pytanie, jak jej się podoba prezentacja przedstawiona na tablicach. Nie pomogły argumenty, że są tu też fajne zdania, o pozytywnym wydźwięku.
Minęło pół roku. Przypadkowo znaleźliśmy w księgarni "A ja jestem Polak mały..." Elizy Piotrowskiej i trafiliśmy w dziesiątkę. Nie jest to może książka wybitna pod względem edytorskim, ale naszych dzieci zdaje się nie razić brak marginesów i okładka, od której aż bolą zęby. Treść nareszcie koresponduje z tym, co o patriotyzmie słyszą w domu, w szkole i przedszkolu. To już dobry początek.
Dobry początek to też cecha samej książki, bo autorka faktycznie zaczyna od początku, czyli od podstaw. Najpierw opowiada o tym, co to jest ojczyzna i co dawniej rozumiano pod tym słowem, potem poszerza słownik o dom, rodzinę, drzewo genealogiczne, płynnie przechodząc do historii Polski, hymnu, flagi i świąt narodowych. Dopiero potem odwołuje się do tego, co w "Kto ty jesteś?" stało się sednem książki, czyli rozwijania pozytywnych cech, dbania o swoje otoczenie i budowania relacji z innymi. Piotrowska ciekawie opowiada o tym, że można być patriotą spotykając patriotę z innego kraju i szanować jego upodobania, nie rezygnując z własnych. Zachęca do zawierania przyjaźni i dzielenia się nawzajem tym, co w swoim kraju uważa się za wartościowe. Wreszcie przypomina, że ojczyzną jest nie tylko państwo, ale również kontynent i cały świat, dlatego szacunek wobec innych kultur jest wpisany w bycie patriotą.
Dużą wartością książki jest jej prosty, przystępny i szczery język, w którym na próżno by szukać pustych frazesów lub dydaktyzmu. Swoistą gwarancją wiarygodności autorki jest jej życiorys, przytoczony w telegraficznym skrócie na okładce książki. "Choć (...) dziesięć lat mieszkałam w Rzymie, gdzie mówiłam po włosku, a teraz mieszkam w Brazylii, gdzie mówię po portugalsku, JESTEM POLKĄ, a do tego PATRIOTKĄ!" - przedstawia się nam Eliza Piotrowska. A ja cieszę się, że z dystansu tysięcy kilometrów patriotyzm może wyglądać tak samo, jak ten, który ja sama noszę w sercu i że dzięki "A ja jestem Polak mały..." mogę tą refleksją podzielić się z moimi dziećmi.
