Sam & Dave Dig a Hole

Sam & Dave Dig a Hole
Mac Barnett
il. Jon Klassen
Walker Books 2014

Jona Klassena nie trzeba chyba przedstawiać. Spójrzcie uważnie w oczy psiaka na okładce, a przekonacie się, że to daleki krewny misia, który szukał swojej czapeczki*. Nie mogę oprzeć się tym oczom, ale całej książce też, bo jest naprawdę magnetyczna i genialna w swej prostocie. Spełnia przy tym chyba najbardziej wyśrubowane wymagania stawiane książkom obrazkowym, zatem tym większe brawa dla duetu autorskiego.

Dwóch facetów postanawia kopać dół, żeby znaleźć "coś wyjątkowego". Towarzyszy im pies, który w tej historii odgrywa znaczącą rolę. Ostatecznie to on przejmuje inicjatywę i doprowadza obu panów do zaskakującego finału, którego nie będę zdradzać. Powoli schodzimy pod ziemię i robi się naprawdę duszno. Gdyby nie strony niezapełnione ilustracją, można by dostać klaustrofobii. Tunele nie poddają się jednak prawom fizyki. Rozgałęziają się niebezpiecznie bez uszczerbku dla konstrukcji. Powoli tracimy orientację w przestrzeni. Czytelnik ma jednak tę przewagę nad bohaterami, że widzi więcej. Zauważa to wszystko, co im przechodzi koło nosa. Atmosfera jak z tradycyjnej gry komputerowej sprawia, że intuicyjnie zaczynamy szukać przejścia do kolejnego poziomu. Tymczasem robi się coraz ciemniej, coraz mniej pustej przestrzeni na stronie, coraz krótsze teksty.

Klassen pracuje ziemistą paletą kolorów. Piękny kremowy papier świetnie pasuje do atmosfery zarówno leniwego, letniego popołudnia, jak i podziemnego tunelu. Smakowicie dobiera również kolory wyklejek. Nie bez przyczyny przednia różni się od tylnej. Niesamowite ile w tej skromnej opowieści zabawy architekturą książki, ile gry niedopowiedzeniem.  To nie tylko rodzaj oka puszczonego w stronę czytelnika, ale spójny zamysł artystyczny, który punktuje wartość książki. Coś co sprawia, że nie można się od niej oderwać i co chwila ma się ochotę jeszcze raz zajrzeć za okładkę, choćby po to, żeby się przekonać, że autograf Klassena naprawdę tam jest. ;)








* Jon Klassen, Gdzie jest moja czapeczka?, Wydawnictwo Dwie Siostry 2012.

Draw Me a House

Draw Me a House
Thibaud Herem
Cicada Books Limited 2012
















Książka jak dom, książka o domach. Vademecum młodego architekta albo antykolorowanka dla każdego, kto lubi pobawić się w projektowanie. Ciekawa ażurowa okładka zaprasza do zabawy, bacznej obserwacji otoczenia, a przede wszystkim ciekawej podróży poprzez style, epoki i kultury. Treść nie poddaje się chronologii, nie wymaga specjalnego przygotowania ani fachowej wiedzy. Styl ilustracji nie wywołuje niepotrzebnego onieśmielenia. Zachęca do rozwinięcia skrzydeł tych co wprawnie i tych co jeszcze nie do końca radzą sobie z ołówkiem.

Tuczarnia motyli

Tuczarnia motyli
Marcin Szczygielski
il. Magda Wosik
Wydawnictwo Bajka 2014













Bardzo byłam ciekawa jak autor poprowadzi fabułę drugiej części przygód Majki, ciabci, Monterowej i Marka, bohaterów powieści "Czarownica piętro niżej". Czytanie "Tuczarni motyli" okazało się przyjemnym powrotem do znanych miejsc i postaci, jednak wyraźnie świeżym, bo owiniętym długą nicią rozmaitych kontekstów, nadających książce nowy i jak zwykle u Szczygielskiego niezwykle ekscytujący smak. Czym dłużej myślę o tej książce, tym bardziej przekonuję się, że w "Tuczarni" autor nawiązuje dialog nie tylko z młodym czytelnikiem, lecz także z jego rodzicami.

Już sama notka wydawnicza na ostatniej stronie okładki dyskretnie daje sygnał, że Majka "wpadnie" w sam środek wydarzeń rozgrywających się w innej rzeczywistości i choć nie będzie to królicza nora, szereg elementów wskazuje na to, że inspiracje carollowym universum nie były przypadkowe. To nawiązanie inspiruje jeszcze silniej, jeśli wspomnimy, że młodsza siostra głównej bohaterki ma  na imię właśnie Alicja.

Granica, którą wyznacza skok ze szczecińskiego świata skoncentrowanego wokół kamienicy ciabci do szklarni motylołaków i ich absurdalnych sporów, nie jest jednak zupełnie szczelna. Szczygielski nie powstrzymuje się przed mieszaniem obu rzeczywistości. Tradycyjne odczytywanie wydarzeń w perspektywie świata fantazji i realności bierze w łeb. Autor bawi się światami, w których przebywa bohaterka, tym samym budząc zamierzony niepokój. Robi to dyskretnie, bez epatowania strasznymi obrazami. Bez oporów za to wplata w realny świat katastroficzne wizje zasypanej śniegiem Warszawy, pod której grubą pierzyną powstaje alternatywne miasto tuneli, zaludnionych jakby nową generacją ludzi-eskimosów. Dzięki temu zabiegowi "Tuczarnia motyli" znacznie spójniej buduje narrację niż poprzednia część powieści. W książce nie brakuje również magicznych atrybutów, które konstytuują dziecięcą baśniowość: gadające zwierzęta i czarodziejskie przedmioty oraz niezwykłe moce ciotek-czarownic. Amulet, towarzyszący Mai od początku powieści wprost zapowiada nadchodzące niezwykłe wydarzenia.

Szczygielski jak zwykle starannie rozpisuje dialogi, jest dowcipny i bezpretensjonalny. Tym razem garściami korzysta z faktu, że ciabcia i Monterowa, dzięki magicznej mocy zdradliwych lilii odmładzają się i stają się małymi dziewczynkami. Świat motylołaków i ich wzajemne relacje to dla odmiany oko puszczone w stronę rodziców i ich literackich doświadczeń. Fabuła trzyma w napięciu do końca, choć tak naprawdę w kontekście całej serii posuwamy się zaledwie o krok dalej. Co stało się z babcią Niną nadal pozostaje tajemnicą i zagadką do odkrywania w kolejnym tomie przygód Mai.